Montaż systemów oddymiania grawitacyjnego i mechanicznego

W projekcie powinno być zawarte:

• opis Instalacji oddymiania
• obliczenia i zasady doboru powierzchni oddymiania
• sposób napowietrzenia
• dobór elementów instalacji
• jeżeli obiekt wyposażono w system sygnalizacji pożaru to sposób komunikacji instalacji oddymiania z SSP
• określenie sposobu odbioru instalacji

 

Gdzie w większości stosujemy instalacje oddymiania?

• Klatki schodowe
• poziome drogi ewakuacyjne
• szyby dźwigowe
• budynki produkcyjne i magazynowe
• magazyny wysokiego składowania

 

Wymagania dla instalacji oddymiania reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.):

§ 270 Instalacja wentylacji oddymiającej powinna spełniać następujące wymagania:

 

1). zapewnić usuwanie dymu z intensywnością co najmniej 10 wymian na godzin´, chyba że obliczeniowo określono inną liczbę wymian zapobiegających zadymieniu zabezpieczonych pomieszczeń i dróg ewakuacyjnych,

2). mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem,

3). przewody wentylacji oddymiającej powinny mieć co najmniej klasę odporności ogniowej (EI) stropu, o której mowa w § 216, z zastrzeżeniem § 277ust. 5,

4). przeciwpożarowe klapy odcinające w przewodach wentylacji oddymiającej powinny spełniać wymaganie, o którym mowa w pkt 3, a w przypadku połączenia tych przewodów z instalacją wentylacji i klimatyzacji — również dymoszczelności,

5). górna krawędź kratek nawiewnych powinna znajdować się na wysokości nie większej niż 0,8 m nad poziomem podłogi, a dolna krawędź kratek wywiewnych powinna znajdować się na wysokości nie mniejszej niż 1,8 m nad poziomem podłogi,

6). kratki wywiewne powinny być rozmieszczone w sposób zapewniający równomierne usuwanie dymu z pomieszczenia, przy czym odległość między nimi nie powinna być większa niż 10 m,

7). wentylatory instalacji oddymiającej powinny być odporne na działanie temperatury 400°C przez co najmniej 120 minut lub wynikającej z przewidywanej temperatury i czasu usuwania gazów pożarowych.

 

W jakim obiektach należy stosować instalację oddymiania?

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) w § 245 ust. 1, 2 i 3 mówi że w budynkach:

• niskim (N)1, zawierającym strefą pożarową ZL II,
• średniowysokim (SW)2, zawierającym strefę pożarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
• niskim (N) i średniowysokim (SW), zawierającym strefę PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagrożone wybuchem, należy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.

 

Z kolei § 256 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia wskazuje, że w budynkach mieszkalnych (ZL IV) klatki schodowe stanowiące zakończenie dojścia ewakuacyjnego powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.

 

Obowiązujące przepisy prawa, narzucają wymóg stosowania systemów zapobiegania zadymieniu w budynkach:

• wysokościowych (WW)
• wysokich (W) poza mieszkalnymi (ZL IV) oraz produkcyjno-magazynowymi

 

Zasady Projektowania Systemu Oddymiania Klatki Schodowej

Podstawą systemu oddymiania klatki schodowej jest określenie powierzchni obliczeniowej klatki schodowej (A KS-O).

 

Obliczeniowa powierzchnia klatki schodowej (A KS-O) dla klatek niewydzielonych oraz wydzielonych, to powierzchnia zredukowana, ograniczona biegami, spocznikami oraz niezabudowaną pustą przestrzenią w obrębie klatki (tzw. pustką powietrzną międzykondygnacjami). Do powierzchni obliczeniowej (A KS-O) nie wliczamy powierzchni przyległych holi, przedsionków i korytarzy.

 

Uwagi dodatkowe do systemu grawitacyjnego

Lokalizacja powierzchni napływu powietrza kompensacyjnego

Powierzchni napływowych powietrza kompensacyjnego nie należy lokalizować w sąsiedztwie okien pomieszczeń zagrożonych pożarem (niebezpieczeństwo napływu dymu do klatki).

 

Lokalizacja klap dymowych

Klapy dymowe w dachu należy lokalizować możliwie najbardziej centralnie w stosunku do podstawy klatki schodowej. Dla klatek schodowych ze stropami pochylonymi otwory należy umieszczać w górnej 1/3 wysokości stropu.

 

Wyznaczanie powierzchni zredukowanej dla klatki schodowej

W systemach oddymiania wspomaganych nawiewem mechanicznym powierzchnię obliczeniową/ zredukowaną A KS-Oklatki schodowej przyjmowaną do obliczeń wyznacza się w identyczny sposób, jak dla systemów grawitacyjnych

 

Wyznaczanie ilości powietrza na potrzeby mechanicznego nawiewu kompensacyjnego

Aby poprawnie wyznaczyć ilość powietrza kompensacyjnego nawiewanego do klatki schodowej dla systemów oddymiania wspomaganych mechanicznie, należy wykonać obliczenia, biorąc pod uwagę trzy kryteria:

• prędkość 0,2 m/s w przekroju obliczeniowym klatki schodowej A KS-O,
• straty przepływu powietrza przez nieszczelności klatki przy nadciśnieniu 15 Pa,
• prędkość 1,0 m/s przez otwarte drzwi na kondygnacji, na której jest pożar.

 

Na podstawie ww. kryteriów, w sposób opisany w kolejnych punktach, należy określić wydajność wentylatora nawiewnego (należy również pamiętać o wyznaczeniu oporów na instalacji nawiewnej oraz określić wymagany spręż wentylatora

 

Wskazówki montażowe dla instalacji oddymiania klatek schodowych.

Prace instalacyjno –montażowe należy przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami.

Wszystkie prace należy koordynować z innymi branżami, a zwłaszcza z branżą elektryczną. Montaż  urządzeń  prowadzić  w oparciu o aktualną dokumentację techniczno-ruchową i zalecenia producenta.

 

Przy montażu linii kablowych należy przestrzegać następujących zasad:

• linie kablowe prowadzić w sposób ciągły, bez łączeń,
• w przypadku konieczności łączenia przewodów wszystkie niezbędne połączenia wykonać w urządzeniach wchodzących w skład systemu lub w certyfikowanych puszkach koloru czerwonego, odpowiednio oznakowanych w celu ich łatwej identyfikacji, a łączenie przewodów na specjalnych zaciskach,
• instalacje winny być prowadzone w sposób niewidoczny, w obszarach publicznych,
• wszystkie kable winny być zaopatrzone w oznaczniki adresowe umożliwiające ich jednoznaczną identyfikację,
• w pomieszczeniach, gdzie nie ma sufitów podwieszonych instalację prowadzić w listwach instalacyjnych na tynku,
• w pomieszczeniach, gdzie znajdują się sufity podwieszone instalację linii dozorowych wykonać w korytkach instalacji słaboprądowych lub w rurkach RL 16 mocowanych uchwytami zamkniętymi,
• w pionach kablowych instalację prowadzić w korytkach kablowych,
• przepusty przez stropy i ściany wykonać w rurkach RL,
• projektowane linie kablowe sterujące, wykonane kablem niepalny PH90, należy mocować do ścian i stropów za pomocą certyfikowanego systemu mocowań zgodnego z aprobatą techniczna producenta kabli, np. w korytkach kablowych E90 lub na uchwytach stalowych UDF BAKS E90,
• mocowanie kabli PH90 bezpośrednio do podłoża w odległościach co 0,3 m,
• wszystkie przepusty przez stropy i ściany oddzieleń przeciwpożarowych oraz pomieszczeń nadzorowanych czujkami do przestrzeni zagrożonych wybuchem (Ex) uszczelnić za pomocą środków uszczelniających o odpowiedniej klasie odporności ogniowej np. HILTI,
• przewody należy prowadzić z zachowaniem odpowiednich odległości od przewodów zasilających i opraw oświetleniowych,
• pętle dozorowe prowadzić w odległości nie mniejszej niż 0,3 m od instalacji elektrycznych 380/220V oraz nie mniejszej niż 0,3 m od zwodów poziomych instalacji piorunochronnej,
• kable zasilające i sygnałowe powinny być tak prowadzone, aby uniknąć niekorzystnych wpływów na instalację. 

 

Montaż central:

• centrale należy instalować na klatkach schodowych w pobliżu klap i okien oddymiających,
• centrale należy zainstalować w widocznym, łatwo dostępnym miejscu, nieoświetlonym bezpośrednio padającymi promieniami słońca, z dala od źródeł ciepła, nienarażonym na uszkodzenia mechaniczne,
• odpływ do centrali należy oznaczyć kolorem czerwonym i opisać „ODDYMIANIE”.

 

Montaż przycisków oddymiania:

• przyciski oddymiania należy montować natynkowo w trwały sposób, na wysokości 1,4 m od poziomu wykończonej posadzki mierząc do środka przycisku. Dopuszczalna tolerancja wysokości montażowej ± 0,2 m.
• siłowniki oraz klapy podłączyć poprzez puszki instalacyjne do systemów pożarowych PIP- 2AN.
• przed przekazaniem systemu oddymiania Użytkownikowi należy przeprowadzić rozruch wstępny wraz ze sprawdzeniem fizycznego zadziałania każdego elementu.

 

Konserwacja.

Instalacja oddymiania grawitacyjnego po odbiorze powinna zostać przekazana uprawnionej firmie do stałej konserwacji.

 

W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania, instalacja oddymiania powinna być regularnie kontrolowana i  poddawana obsłudze technicznej. Konserwacja powinna składać się z czynności wymienionych przez producenta i powinna być wykonywana w okresach przez niego narzuconych, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

 

Umowa z firmą prowadzącą konserwację powinna być zawarta natychmiast po odbiorze końcowym, bez względu na to, czy obiekt jest użytkowany czy też nie.

 

Proponowane czasookresy przeglądów i obsługi technicznej:

• codzienny – przez użytkownika,
• miesięczny - przez użytkownika lub firmę serwisową,
• roczny - przez firmę serwisową.